Jak skutecznie poprawić koncentrację u dzieci – czyli co farmaceuta może doradzić rodzicom?

Jesień to pora roku, która farmaceutom kojarzy się głównie ze zwiększoną liczbą pacjentów poszukujących lekarstw na przeziębienie i poprawę odporności. Są wśród nich jednak również rodzice szukający preparatów wspierających koncentrację u dzieci w związku z trwającym rokiem szkolnym. Nadmiar bodźców i zbyt częste korzystanie z urządzeń mobilnych niewątpliwie wzmagają problemy w tym obszarze. Co jako farmaceuci możemy doradzić?

Nie tylko suplementacja…

Koncentracja to zdolność skupiania uwagi. Nie od dziś wiadomo, że na procesy tego typu mają wpływ nie tylko nasze geny, ale także styl życia. W tym miejscu przydaje się zwykle holistycznie podejście do pacjenta oraz wiedza z psychologii czy medycyny stylu życia (to niezwykle interesujący nurt, z którym jako farmaceuci powinniśmy się zaznajomić). Warto uświadomić rodzicom, że deficyt uwagi u małych dzieci jest zupełnie normalny, jednak zdolność do koncentracji powinna wzrastać wraz z wiekiem. Można oczywiście tę umiejętność wspierać poprzez ćwiczenia koncentracji (puzzle, łamigłówki) i niewielkie zmiany w otoczeniu, np. wyeliminowanie czynników rozpraszających.

Kiedy rodzic wspomina o słabej koncentracji u dziecka, warto skłonić go do refleksji na temat tego, jaki on daje przykład w tym obszarze. Czy to nie jest tak, że dziecko widzi rodzica, który w jednej ręce trzyma telefon, a drugą ręką szykuje obiad? Mając taki wzorzec, dziecko samo zaczyna podążać w podobnym kierunku. Czasami jednak występujące objawy są składową złożonych zespołów, przy których niezbędne może być wprowadzenie specjalistycznego postępowania. Najczęściej występującym schorzeniem jest zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (Attention Deficit Hyperactivity Disorder; ADHD). Możliwe są jednak również zaburzenia koncentracji bez nadruchliwości (Attention Deficit Disorder; ADD).

Magnez – jak wybrać najlepszy dla dziecka?

Zapewnienie optymalnego spożycia magnezu jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania wielu narządów. Nie sposób o nim nie wspomnieć przy okazji omawianego tematu. Wyniki badań wskazują, że dieta większości dzieci nie zawiera niestety wystarczającej ilości pokarmów bogatych w magnez, jak: produkty pełnoziarniste, zielone warzywa liściaste i orzechy. Problem stanowi niekiedy neofobia żywieniowa (postawa nacechowana niechęcią, lękiem i w konsekwencji unikaniem oraz odmawianiem spożywania nowych produktów). Warto tu także wspomnieć o dzieciach chorujących na celiakię. Fakt, że głównym źródłem magnezu są produkty zbożowe, sprawia, że są one grupą szczególnie narażoną na jego niedobory. Produkty bezglutenowe charakteryzują się bowiem na ogół niską zawartością magnezu w porównaniu z tradycyjnymi produktami zbożowymi. Jedynie kasza gryczana jest zaliczana do produktów zbożowych naturalnie bezglutenowych bogatych w ten pierwiastek.

Dodatkowe utrudnienie stanowi fakt, że magnez wcale tak łatwo się nie wchłania. Stoi mu na przeszkodzie szereg związków, np. fityniany. Dlatego można spotkać się z poradami dotyczącymi kilkugodzinnego moczenia niektórych produktów przed spożyciem. W najnowszych badaniach, gdzie oceniano wpływ moczenia różnych gatunków orzechów (włoskich, laskowych) na stężenie fitynianów i wybranych składników mineralnych, poddano jednak w wątpliwość sensowność takiego zabiegu (przynajmniej w odniesieniu do orzechów). Utrudnień dotyczących wchłaniania magnezu jest więc wiele.

Kluczowy etap na poziomie apteki to wybór odpowiedniego preparatu magnezowego dla dziecka. A wybór takiego to nie lada wyzwanie. Priorytet to dobry związek magnezu i  rzeczywista zawartość magnezu w tabletce. W przypadku dzieci musimy jednak patrzeć na zwartość cukru i inne substancje pomocnicze. Biorąc to pod uwagę, większość preparatów dedykowana właśnie dzieciom wypada naprawdę blado. Jeśli dziecko jest odpowiednio duże, najlepszym rozwiązaniem są tradycyjne tabletki.