Jak poprawić przestrzeganie zaleceń lekarskich przez pacjentów

Jak poprawić przestrzeganie zaleceń?

Aby poprawić compliance pacjentów, warto skupić się na czterech kluczowych działaniach:

• Uproszczenie schematów dawkowania – ograniczenie liczby przyjmowanych leków oraz preferowanie preparatów o przedłużonym działaniu może znacznie ułatwić pacjentom regularne przyjmowanie leków.

• Regularne wizyty lekarskie – systematyczne spotkania z lekarzem pomagają monitorować przebieg leczenia i przypominać pacjentom o konieczności przyjmowania leków.

• Lepsza komunikacja z zespołem terapeutycznym – pacjenci powinni mieć łatwy dostęp do informacji od lekarza i farmaceuty, co ułatwia zrozumienie i przestrzeganie zaleceń.

• Edukacja pacjentów – informowanie o korzyściach regularnego stosowania leków oraz potencjalnych zagrożeniach wynikających z nieprzestrzegania zaleceń jest kluczowe.

• Szczególnie u osób starszych, które często przyjmują wiele leków na różne schorzenia, minimalizacja liczby leków i stosowanie preparatów złożonych może znacznie poprawić adherence. Na przykład połączenie dwóch leków w jednym preparacie może zwiększyć regularność przyjmowania nawet o 20%.

Ważne jest, aby unikać skomplikowanych schematów dawkowania, ponieważ im więcej różnych leków pacjent musi przyjmować, tym trudniej jest utrzymać systematyczność.

Jak rozmawiać z pacjentem, by zwiększyć adherence?

Poprawa komunikacji między pacjentem a farmaceutą czy lekarzem jest kluczową strategią w zwiększaniu adherence. Przeprowadzanie wywiadu lekowego, zwłaszcza u pacjentów starszych, wymaga od farmaceuty dużej cierpliwości, dociekliwości oraz umiejętności komunikacyjnych. Wielu pacjentów, szczególnie w wieku podeszłym, ma trudności z dokładnym opisaniem swoich objawów, powiązaniem ich z chorobami czy przyjmowanymi lekami. Ważne jest, aby unikać medyczno-farmaceutycznego żargonu, który może być niezrozumiały dla pacjenta. Nie bez znaczenia jest również bariera językowa, która w dobie narastającej migracji często prowadzi do nieporozumień, szczególnie w kwestii prawidłowego stosowania leków i ich działania.

Edukacja pacjenta, jako kluczowy element poprawy adherence, obejmuje szeroki zakres działań. Oprócz dostarczania informacji o lekach i stylu życia ważne jest uświadamianie pacjentowi, jak przestrzeganie zaleceń wpływa na skuteczność terapii. Istotne jest także zaangażowanie rodziny, znajomych lub organizacji społecznych, które mogą wspierać pacjenta w przestrzeganiu zaleceń.

Paternalizm czy autonomia?

Praca w aptece, gdzie spotykają się różni pacjenci – od seniorów po osoby przewlekle chore – nie jest łatwa. Często pacjenci czują się jak petenci, zmagając się z kolejkami do lekarzy, zmiennymi listami refundacyjnymi i nadmierną biurokracją, co prowadzi do frustracji. W ciągu ostatnich 20 lat nastąpił jednak znaczący przełom w podejściu do pacjenta. Paternalistyczne traktowanie ustępuje miejsca zwiększonej autonomii pacjenta, który teraz jest równorzędnym partnerem w podejmowaniu decyzji dotyczących leczenia.

Zwiększenie asertywności pacjentów oraz dostęp do informacji dzięki rewolucji teleinformatycznej sprawiły, że współczesny pacjent jest bardziej świadomy i chce mieć wpływ na swoje zdrowie. Przykładem tego jest amerykański rynek leków psychiatrycznych. W USA pacjenci odrzucają formy terapii, które mogą naruszać ich autonomię, takie jak depot – iniekcje o przedłużonym uwalnianiu. Taka terapia jest tam akceptowalna tylko wtedy, gdy pacjent nie jest w stanie podejmować świadomych decyzji z powodu ciężkiej choroby psychicznej.

Zwiększenie autonomii pacjenta jest również widoczne w aptekach, gdzie znikają bariery komunikacyjne. Nowoczesne apteki stawiają na otwartą przestrzeń i intymność rozmowy przy szerokim pierwszym stole, co wpisuje się w ideę patient-centeredness. Pracodawcy inwestują w szkolenia z zakresu komunikacji, co pozwala farmaceutom lepiej radzić sobie w trudnych sytuacjach.