Choroba wrzodowa, zgaga i nadkwaśność z perspektywy farmaceuty
PPI + LEWOTYROKSYNA
Zarówno lewotyroksynę, jak i PPI stosuje się na czczo. Pacjent może więc pytać o to, czy leki można zażywać razem. Interakcja pomiędzy lewotyroksyną (Letrox, Euthyrox) a PPI nie ma znaczenia klinicznego. Przy długotrwałym stosowaniu PPI wydzielanie kwasu jest stale zmniejszone, więc pora podania lewotyroksyny i odstęp nie mają znaczenia. Przy doraźnym stosowaniu PPI również nie ma ryzyka zmniejszenia wchłaniania lewotyroksyny, ponieważ hormon tarczycy wchłania się natychmiast po podaniu, a PPI dopiero w jelicie, stąd nawet przy jednoczesnym podaniu leków odstęp będzie zachowany.
OMEPRAZOL + KLOPIDOGREL
W 2009 r. FDA wydała zalecenie, aby pacjenci leczeni klopidogrelem nie stosowali omeprazolu ze względu na interakcję między tymi lekami i związane z tym zwiększone ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych. Przeprowadzone później metaanalizy wykazały, że nie ma istotnego ryzyka, jednak jeśli jest taka możliwość, lepiej rekomendować pantoprazol, którego stosowanie wiąże się z mniejszym ryzykiem interakcji.
PPI + SELEKTYWNE INHIBITORY WYCHWYTU ZWROTNEGO SEROTONINY (SSRI)
Z opublikowanego w 2015 r. badania wynika, że stosowanie inhibitora pompy protonowej razem z lekami z grupy SSRI escitalopramem, citalopramem i sertraliną powodowało wzrost ich stężenia w surowicy o kilkadziesiąt procent. Najsilniej na wzrost stężenia SSRI wpływał omeprazol i esomeprazol, w przypadku lanzoprazolu i pantoprazolu efekt był mniejszy. Ponieważ obserwowano niemal dwukrotny wzrost stężenia escitalopramu we krwi u pacjentów stosujących omeprazol lub esomeprazol, pacjentom stosującym SSRI lepiej rekomendować pantoprazol.
Leki zobojętniające
Leki zobojętniające kwas solny (Tabela 1) to sole glinu, magnezu, wapnia i sodu, które wchodząc w reakcję z kwasem w żołądku, neutralizują go, a w wyniku reakcji powstają związki bezpieczne i obojętne dla organizmu. Nie znajdują zastosowania w leczeniu choroby wrzodowej, choć łagodzą jej objawy. Dostępne są preparaty zawierające połączenia różnych soli, a także połączenia soli z alginianami lub z symetykonem. Bezpieczną grupą związków stosowanych w łagodzeniu objawów refluksu i zgagi są alginiany. Kwas alginowy w kwaśnym środowisku żołądka tworzy galaretowaty żel, chroniąc w ten sposób śluzówkę żołądka i przełyku przed działaniem kwaśnej treści żołądkowej oraz zmniejszając podrażnienia. Wykazano, że alginiany są skuteczniejsze w chorobie refluksowej przełyku w porównaniu ze środkami zobojętniającymi.
Piśmiennictwo:
Tuszyński PK i in.: Zeszyty Apteczne: Schorzenia układu pokarmowego okiem farmaceuty. Wydawnictwo Farmaceutyczne, Kraków 2019.
Tekst opublikowany w numerze 6/2019 czasopisma Recepta