Rynek apteczny w Polsce – podsumowanie 2021 roku

IQVIA opublikowało podsumowanie 2021 roku na rynku aptecznym w Polsce. Dane prezentują liczbę i struktury aptek w kraju, wyniki rynku farmaceutycznego i trendy wpływające na funkcjonowanie aptek, a także prognozy na 2022 rok.

Liczba aptek przestanie spadać

Choć liczba aptek w Polsce stale się zmniejsza, to pojawiły się optymistyczne dane. W ostatnim roku ubyło prawie 10% aptek mniej niż w roku poprzednim. Jak wskazuje Magdalena Marciniak z IQVIA, w 2020 roku liczba aptek zmniejszyła się o 320, a w 2021 roku o 287. Trend spadkowy utrzymuje się od 2019 roku. Jak przewidują eksperci, w przyszłym sezonie spadki będą jeszcze mniejsze. Szacuje się, że 2022 rok zakończymy z 12 995 aptekami w Polsce.

Apteki indywidualne coraz częściej w sieciach wirtualnych

Niezmiennie ilościowo największym segmentem rynku są apteki indywidualne – ich udział to 55%. Odpowiadają one za 39% wartości sprzedaży na rynku aptecznym. Okres pandemii zdecydowanie przyspieszył proces ich integrowania i dołączania do sieci wirtualnych. W okresie 3 lat (grudzień 2018 – grudzień 2021) udział sieci wirtualnych podwoił się z 8,6 do 15,8%. Obecnie 336 sieci aptek i 12 sieci wirtualnych skupia łącznie aż 67% aptek i punktów aptecznych w Polsce.

Co działo się w statystycznej aptece?

W 2021 roku statystyczna polska apteka zanotowała średni obrót miesięczny o wartości 229 553 złotych. Apteki swoje drzwi otwierały dla pacjentów przez średnio 6,09 dnia w tygodniu i pracowały aż 10 godzin i 56 minut dziennie, czyli przez 66 godzin i 29 minut tygodniowo. Miesięcznie apteki odwiedzano średnio 3575 razy. W statystycznej polskiej aptece zatrudnionych jest średnio trzech pracowników, którzy pracują przy dwóch okienkach. Pacjenta najczęściej obsługiwały panie Anny, Katarzyny i Agnieszki. W załogach aptecznych dominują, rzecz jasna, kobiety, których jest aż 85,1%.

Wzrost we wszystkich segmentach rynku

W listopadzie i grudniu 2021 odnotowano wzrost we wszystkich segmentach rynku. W ubiegłym roku rynek szpitalny wzrósł wartościowo o 9,2%, rynek nierefundowanych leków Rx o 9,7%, rynek refundowanych Rx o 2,4%, a rynek produktów Consumer Health o 8,1%.

Co wpływa na specyfikę rynku?

Wyniki każdej z aptek należy analizować na odpowiednim tle, czyli na rynku lokalnym. Specyfikę apteki definiują: potencjał rynku, potrzeby pacjentów, model preskrypcji, asortyment, ceny zakupu i sprzedaży, struktura produktów i udziały w rynku. Wyniki apteki na tle rynku lokalnego możemy zobaczyć dzięki Centrum Informacji Aptecznej, czyli analitycznemu narzędziu on-line. Jak wskazuje Magdalena Marciniak z IQVIA, poprawianie sprawności operacyjnej to wciąż konieczność.

Trendy, które wywarły wpływ na funkcjonowanie aptek

Polski rynek opieki zdrowotnej w najbliższych latach czekają ogromne wyzwania. W związku ze zmianą struktury demograficznej i dużą liczbą pacjentów przypadających na jednego lekarza system będzie musiał stawić czoła niskiej wydolności i zapewnić pacjentom dostęp do fachowego personelu medycznego. Pomocna okaże się opieka farmaceutyczna, stąd waga działań pilotażowych, które właśnie rozpoczęto. Duża liczba aptek, które są łatwo dostępne dla pacjenta, będzie stanowić ważne uzupełnienie w opiece zdrowotnej. Polska już dziś posiada odpowiednie zasoby do wprowadzenia właściwej opieki farmaceutycznej.

To czeka nas w 2022 roku

Opracowana w październiku 2021 prognoza rocznej dynamiki wzrostu wskazuje, że rynek farmaceutyczny osiągnie wzrost na poziomie od 3,2 do 6,2%, a rynek szpitalny pomiędzy 5,1 a 8,1%. Rynek apteczny może liczyć na wzrosty pomiędzy 2,7 a 5,7%. Wzrosty zobaczymy też w aptekach: na rynku leków refundowanych Rx będzie to od 0,4 do 3,4%, rynku leków nierefundowanych Rx od 3 do 6%, a na rynku produktów Consumer Health od 4,3 do 7,4%.