Wróć
Opieka farmaceutycznaOpieka farmaceutyczna w praktyce

Czerwona kreska na termometrze, czyli gorączka u dzieci – kompendium wiedzy

Gorączka u dzieci może być objawem niegroźnej, samoograniczającej się infekcji wirusowej. Może też być symptomem poważnej choroby stanowiącej zagrożenie życia. Jest ona, obok problemów z oddychaniem i przedłużających się wymiotów, najczęstszą przyczyną wizyt na szpitalnych oddziałach ratunkowych i często kończy się hospitalizacją.

Czym jest gorączka?

Gorączka to reakcja obronna organizmu, która polega na zwiększeniu temperatury ciała. Wynika ona z aktywacji ośrodka termoregulacji w podwzgórzu w odpowiedzi na pirogeny egzogenne i endogenne. Do pirogenów egzogennych zaliczamy wirusy, bakterie, alergeny czy kompleksy immunologiczne, natomiast pirogeny endogenne to cytokiny (interleukina 1 i 6) i czynnik martwicy nowotworów, uwalniane przez stymulowane monocyty i makrofagi. W trakcie reakcji dochodzi do zwiększonej ekspresji podwzgórzowej cyklooksygenazy 2 (COX-2) i wytwarzania prostaglandyny E2 (PGE2). Ośrodek termoregulacji zostaje aktywowany i przestawiony na wyższy poziom punktu równowagi termicznej.
W organizmie przestawionym na uzyskanie wyższej temperatury ciała dochodzi do szeregu zmian, takich jak skurcz naczyń krwionośnych, co ma zminimalizować utratę ciepła, a także drżenia mięśni, w wyniku czego wytwarzane jest ciepło. Powoduje to u pacjenta poczucie zimna, dreszcze, bóle mięśni i głowy, osłabienie oraz nudności.

Czy gorączka przynosi organizmowi jakieś korzyści? Podwyższona temperatura przyczynia się do opóźnienia namnażania się i wzrostu niektórych bakterii i wirusów, dochodzi także do nasilenia odpowiedzi immunologicznej. Przy wyższych temperaturach (ok. 40°C) korzystne efekty mogą zanikać.
Wyróżniamy trzy fazy gorączki:

  • wzrostu: cechuje się dyskomfortem, pacjent odczuwa zimno, a jego skóra również może być zimna w dotyku, faza wzrostu związana jest ze zmniejszoną utratą ciepła w wyniku zwężenia naczyń i zwiększeniem ciepła w wyniku drżeń mięśniowych,
  • stabilizacji temperatury: po osiągnięciu szczytu temperatury dziecko czuje się najczęściej komfortowo, a drżenia ustępują, produkcja i straty ciepła są zrównoważone jak w stanie fizjologicznym, skóra może być zaczerwieniona lub zaróżowiona,
  • spadku temperatury: jej charakterystyczny objaw to pocenie się, faza spadku może zachodzić powoli i stopniowo przez kilka dni lub trwać tylko kilka godzin.

Gorączka to reakcja obronna organizmu, polegająca na zwiększeniu temperatury ciała. Dzieje się to za pomocą aktywacji ośrodka termoregulacji w podwzgórzu w odpowiedzi na pirogeny egzogenne i endogenne.

Czego objawem może być gorączka?

Zdecydowanie najczęstszą przyczyną pojawienia się gorączki są infekcje wywołane przez wirusy, bakterie lub pasożyty. Powody nieinfekcyjne to zmiany autoimmunologiczne, polekowe, alergie, nowotwory i odczyny poszczepienne. Należy pamiętać, że u gorączkującego dziecka podejrzewa się najpierw przyczyny infekcyjne.

U noworodków i niemowląt do 3. miesiąca życia gorączka może być jedynym objawem poważnego zakażenia bakteryjnego – zakażenia układu moczowego (ZUM), bakteriemii, zapalenia płuc lub zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Czynnikami ryzyka wystąpienia takich zakażeń jest wcześniactwo, trudności w karmieniu, zaburzenia oddychania czy kolonizacja paciorkowcami z grupy B u matki dziecka.

U niemowląt i małych dzieci – od 3. miesiąca życia do 3. roku życia – gorączka i choroba z nią związana najczęściej ma charakter samoograniczający się, należy jednak pamiętać, że również może być związana z chorobami zagrażającymi życiu.

Udostępnij:

Strony: 1 2 3 4

Archiwum numerów

© 2020 recepta.pl | All rights reserved.