Lakozamid – jeden z nowszych leków przeciwpadaczkowych

Padaczka jest nazywana mianem choroby społecznej, ponieważ cierpi na nią ok. 1% populacji na całym świecie. Obecnie jesteśmy w stanie kontrolować epilepsję, stosując odpowiednio dobraną farmakoterapię. Do tej pory zdarzają się jednak przypadki, w których mimo leczenia pacjenci uskarżają się na częste napady drgawek. Z tego powodu nadal poszukuje się leków o zróżnicowanych mechanizmach działania, które pozwoliłyby na poprawę skuteczności terapii.

Diagnozowanie padaczki

Padaczka jest chorobą, której charakterystycznym objawem są drgawki, przy czym należy pamiętać, że nie każde ich wystąpienie wskazuje bezpośrednio na rozwój epilepsji. Kiedy napady zaczynają się powtarzać, powinien być to sygnał alarmowy, natomiast jednokrotne pojawienie się drgawek nie jest podstawą do diagnozy tej choroby. Przykładem drgawek niezwiązanych z padaczką są drgawki pojawiające się przy podwyższonej temperaturze ciała, które nazywane są drgawkami gorączkowymi. Według Międzynarodowej Ligi Padaczkowej o wystąpieniu padaczki można mówić, gdy: 1) wystąpią przynajmniej dwa nieprowokowane napady padaczkowe w odstępie większym niż 24 godziny, 2) wystąpi jeden nieprowokowany bądź odruchowy napad padaczkowy z dużym prawdopodobieństwem wystąpienia kolejnych w ciągu 10 lat, podobnie do ryzyka nawrotu po dwóch nieprowokowanych napadach (minimum 60%), 3) nastąpi rozpoznanie zespołu padaczkowego. W celu potwierdzenia rozwoju padaczki niezbędne są wyniki badań wskazujące na charakterystyczne zmiany w zapisie EEG.

Rodzaje napadów padaczkowych

Napady padaczkowe dzielą się na uogólnione i częściowe. Te pierwsze mają swój początek w obu półkulach mózgu, te drugie pojawiają się w obrębie jednej półkuli, a nawet jedynie w określonej jej części. Napady uogólnione możemy podzielić na grand mal – charakteryzujące się drgawkami toniczno-klinicznymi – oraz petit mal, tzw. małe napady, podczas których chory traci świadomość, a skurcze mięśni szkieletowych mogą nie wystąpić. Napady częściowe możemy podzielić z kolei na złożone, w których może nastąpić utrata świadomości, oraz proste, gdy pacjent jest w pełni świadomy zaistniałej sytuacji.

Ogólna charakterystyka leków przeciwpadaczkowych

Leki przeciwpadaczkowe (LPP) obejmują podział na trzy generacje. Najstarszy z nich – fenobarbital (wprowadzony w 1912 r.) – zaliczany jest do leków pierwszej generacji, a najnowsze leki stosowane w tej chorobie należą do ostatniej na ten moment, trzeciej generacji. Wybór leku przeciwpadaczkowego odpowiedniego dla danego pacjenta uzależniony jest od kilku czynników. Każdy lek cechuje się innymi właściwościami farmakokinetycznymi oraz odmiennym ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych. Dodatkowo jeżeli pacjent boryka się z chorobami współistniejącymi bądź przyjmuje preparaty dostępne w aptece bez recepty, ocenie podlega również ryzyko wystąpienia istotnych klinicznie interakcji między przyjmowanymi lekami. Wiele leków przeciwpadaczkowych wchodzi w interakcje nie tylko z lekami stosowanymi w innych grupach terapeutycznych, lecz także między sobą. Taką niepożądaną interakcją jest np. połączenie kwasu walproinowego z fenytoiną. Nie każdy lek przeciwpadaczkowy będzie odpowiedni do zastosowania we wszystkich rodzajach napadów padaczkowych. Ze względu na szeroki wachlarz możliwości leczenia terapia dobierana jest indywidualnie do profilu każdego pacjenta. Leczenie rozpoczyna się od terapii jednym lekiem, a wdrożenie drugiego, wspomagającego leku przeciwdrgawkowego, a tym samym wprowadzenie politerapii, może nastąpić zazwyczaj dopiero po kolejnych nieudanych próbach monoterapii innymi substancjami leczniczymi. Nie należy odstawiać leku w sposób nagły, gdyż grozi to wystąpieniem stanu padaczkowego. Przy zmianie leku na inny preparat należy stopniowo wycofywać stosowanie starego leku i powoli wprowadzać kolejny, okresowo zwiększając jego dawkę.