Elektroniczna dokumentacja medyczna. Cyfryzacja branży medycznej i farmaceutycznej jako znak czasów

Zastosowanie danych medycznych do analiz populacyjnych ma szczególny sens w przypadku diagnostyki chorób trudno wykrywalnych o nieswoistych objawach, szybkiej progresji, nierzadko o podłożu genetycznym oraz/lub w przypadku późno uaktywniających się symptomów. Dotyczy to więc np. onkologii oraz chorób rzadkich, gdzie AI i Big Data mogą stanowić szczególne wsparcie, zwłaszcza w takich obszarach jak:

• epidemiologia molekularna,
• algorytmy diagnostyczne,
• badania i innowacje,
• medycyna personalizowana,
• value-based healthcare,
• telemedycyna i tzw. wearables.

Epidemiologia molekularna

Umożliwia rozwój medycyny spersonalizowanej w oparciu o techniki identyfikacji genomu lub poszczególnych genów. Dodatkowo ma ważne zastosowanie w identyfikacji transmisji zakażeń bakteryjnych i wirusowych, np. Staphylococcus aureus czy koronawirusa.

Medycyna spersonalizowana

Dotyczy analizy ludzkiego genomu oraz faktorów determinujących skuteczną terapię celowaną.

Warto przypomnieć sobie wykłady z farmakogenomiki.

Algorytmy diagnostyczne

Zbiory danych pochodzących od pacjentów umożliwiają np. długoterminową analizę trendów zdrowotnych oraz wykrywanie oznak wskazujących potencjalną chorobę na podstawie tych trendów.

Value-based healthcare

Opieka zdrowotna oparta na jakości to model świadczenia opieki zdrowotnej, w którym świadczeniodawcy, w tym szpitale i lekarze, są wynagradzani na podstawie wyników zdrowotnych pacjentów (PRO – Patient Reported Outcomes), a nie podejmowanych działań medycznych.

Badania i innowacje

AI wykorzystywane w badaniach klinicznych, może znacząco obniżyć koszty i skrócić czas odkrywania nowych leków.

Telemedycyna i wearables

Ta pierwsza oznacza łatwy kontakt pacjenta z lekarzem; wearables, czyli np. smartwatche – ciągłą analizę trendów i nieustanny przepływ danych medycznych pacjenta.

Technologia nieustannie zmienia sposób funkcjonowania świata, a w samym sercu tej transformacji znajdują się dane – waluta, która pozwala organizacjom na wprowadzanie innowacji i podejmowanie bardziej świadomych decyzji. Trend monetyzacji danych medycznych, na pewno będzie kontynuowany w najbliższych latach. Wiele tradycyjnych podmiotów opieki zdrowotnej zdało sobie sprawę z wartości danych, które są już w ich zasięgu. Dzisiaj podmioty te wykorzystują EDM, aby na nowo zaprojektować opiekę medyczną z wykorzystaniem technologii o przełomowym znaczeniu.

Praca z anonimowymi danymi oraz AI i algorytmami, tworzonymi często przy udziale start-upów oraz firm technologicznych posiadających know-how, wymaga interdyscyplinarnego podejścia i bliskiej współpracy świata medycznego ze światem nowinek technicznych. Co prawda branża medyczna dość powoli przyjmuje innowacje i rozwiązania w zakresie danych ze względu na przepisy dotyczące prywatności i obawy związane z bezpieczeństwem. Jednak w miarę przekształcania się tej branży dane mogą stać się kluczem do lepszych wyników leczenia pacjentów. Nie należy zapominać, że to dobro pacjenta, a więc dobro każdego z nas, powinno pozostać centralnym punktem, wokół którego toczą się działania.

Źródła:

1. YN. Harari. Homo deus. Krótka historia jutra. 2015.
2. Menedżer Zdrowia, Termedia.pl. Dokumentacja w formie elektronicznej czy dokumentacja elektroniczna? 2021. Dostępne na: https://www.termedia.pl/mz/Dokumentacja-w-formie-elektronicznej-czy-dokumentacja-elektroniczna-,43358.html, stan z dnia 11.05.2022.
3. Wikipedia. Elektroniczna Dokumentacja Medyczna. Dostępne na: https://pl.wikipedia.org/wiki/Elektroniczna_Dokumentacja_Medyczna, stan z dnia 11.05.2022.
4. Portal ezdrowie.gov.pl. Czym jest Elektroniczna Dokumentacja Medyczna? Dostępne na: https://ezdrowie.gov.pl/portal/artykul/elektroniczna-dokumentacja-medyczna-edm, stan z dnia 11.05.2022.
5. Komisja Europejska. Zdrowie Publiczne. Elektroniczne transgraniczne usługi zdrowotne. Dostępne na: https://ec.europa.eu/health/ehealth-digital-health-and-care/electronic-cross-border-health-services_pl, stan z dnia 11.05.2022.
6. Biuro Publikacji Unii Europejskiej. Elektroniczne transgraniczne usługi zdrowotne w UE (Polska). 2020. Dostępne na: https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/010144ec-fed9-11ea-b44f-01aa75ed71a1/language-pl, stan z dnia 11.05.2022.
7. RBC Capital Markets. The healthcare data explosion. Dostępne na: https://www.rbccm.com/en/gib/healthcare/episode/the_healthcare_data_explosion, stan z dnia 11.05.2022.
8. ALIVIA Fundacja Onkologiczna. Onkologia – W stronę polityki zdrowotnej opartej na danych. Rekomendacje dla Polski. 2020. Dostępne na: https://alivia.org.pl/public_html/alivia_org/wp-content/uploads/sites/10/2020/10/Onkologia-w_strone_polityki_zdrowotnej_opartej_o_dane.pdf, stan z dnia 11.05.2022.