Wróć
Rynek apteczny w Polsce – wczesne podsumowanie 2021 roku
W ciągu 10 miesięcy 2021 roku sprzedaż na rynku aptecznym wzrosła o 6,9%. Najbardziej dynamiczny wzrost obrotów rok do roku nastąpił we wrześniu. W odniesieniu do roku ubiegłego najlepiej radziły sobie apteki zlokalizowane na osiedlach mieszkaniowych, podczas gdy pewien spadek obrotów odnotowały apteki zlokalizowana przy przychodniach lekarskich.
O ile liczba paragonów w statystycznej aptece zmalała średnio o blisko 11% (przy czym proporcjonalnie więcej w aptekach sieciowych), o tyle wartość paragonu wzrosła o 15%. Od wielu lat „statystyczny” paragon zawiera niezmiennie 3 pozycje (SKU).
Liczba aptek – trend spadkowy słabnie
Na koniec października bieżącego roku funkcjonowało w Polsce 13,2 tys. aptek. Zdaniem Magdaleny Marciniak z IQVIA na koniec przyszłego roku ich liczba spadnie poniżej 13 tys. W pierwszych 2 latach od wprowadzenia regulacji zwanej „Apteka dla Aptekarza” (2017), tempo spadku liczby aptek oscylowało pomiędzy 522 (2018) a 572 placówkami (2019). W ciągu ostatnich 2 lat proces jednak spowolnił. Przez 10 miesięcy bieżącego roku ubyło już tylko 255 placówek.
80% aptek, które zniknęło z rynku w ciągu ostatnich 4 lat, zaliczało się do segmentu aptek indywidualnych (czyli mających 1–4 placówki). Aktualnie wśród zamykanych placówek notuje się większy niż wcześniej udział aptek z segmentu sieciowego.
W okresie pandemii przyśpieszył proces dołączania aptek indywidualnych do programów partnerskich, których operatorami są m.in. hurtownie farmaceutyczne. W 12 tzw. sieciach wirtualnych funkcjonuje już więcej niż co piąta polska apteka. Ich łączna sprzedaż to już 15,7% rynku.
Na koniec września br. 55% aptek należało do segmentu aptek niezależnych i generowało 39% wartości sprzedaży aptecznej. Analizując współczesną mapę apteczną Polski, warto zwrócić uwagę, że proporcje pomiędzy aptekami segmentu niezależnego i sieciowego nie rozkładają się równomiernie. W województwach: pomorskim, kujawsko-pomorskim, łódzkim, śląskim i małopolskim możemy mówić o równowadze ilościowej tych sektorów. Z kolei największą przewagę aptek niezależnych notujemy w województwach dolnośląskim i świętokrzyskim.
Uwzględniając uwarunkowania ustawy „AdA”, nadal można wskazać w Polsce ok. 650 lokalizacji po niegdyś funkcjonujących aptekach, w których można byłoby je ponownie otworzyć. Są to jednak przede wszystkim lokalizacje w obszarach wiejskich, z małym potencjałem do osiągnięcia aptecznej rentowności.
Pobierz raport IQVIA o rynku aptecznym w Polsce po 10 miesiącach 2021 r. przygotowany dla Uniwersytetu e-PGF
Programy partnerskie wzmacniają apteki niezależne
Jak wskazuje Magdalena Marciniak, w okresie pandemii przyśpieszył proces dołączania aptek indywidualnych do programów partnerskich, których operatorami są m.in. hurtownie farmaceutyczne. W 12 tzw. sieciach wirtualnych funkcjonuje już więcej niż co piąta polska apteka (zaliczająca się, rzecz jasna, do segmentu aptek niezależnych). Ich łączna sprzedaż to już 15,7% rynku. Ten udział wzrósł niemal dwukrotnie w ciągu ostatnich 3 lat.
Zobacz webinar „Rynek apteczny w Polsce. Wczesne podsumowanie 2021. Perspektywy 2022”
Demografia generuje wyzwania dla opieki zdrowotnej
Jak wskazują analizy IQVIA, ważnym wyzwaniem stojącym przed polskim systemem opieki zdrowotnej będą przyspieszające zmiany w strukturze wiekowej społeczeństwa. O ile w 2016 r. tylko w 4% gmin ludność powyżej 65 r.ż. stanowiła co najmniej 20% lokalnej populacji, to już w 2030 r. taka sytuacja demograficzna będzie charakteryzować 69% gmin w kraju. Gdy zderzymy to z najniższą w krajach Europy Środkowej i Wschodniej (CEE) liczbą lekarzy na tysiąc mieszkańców, wynoszącą aktualnie 0,42 w przypadku lekarzy POZ (58% średniej CEE) i 1,96 – w przypadku lekarzy specjalistów (76% średniej CEE), można przewidywać, że wobec utrudnionego dostępu do opieki lekarskiej, znacznie wrosną oczekiwania pacjentów wobec aptekarzy.
– Sprostanie oczekiwaniom pacjentów będzie kluczem do sukcesu – wnioskuje Magdalena Marciniak. – Rozwiązaniem nadchodzących problemów może być wprowadzenie w życie szeroko rozumianych usług z zakresu opieki farmaceutycznej. Dzięki temu duża liczba łatwo dostępnych dla pacjenta aptek może stanowić znaczące uzupełnienie podstawowej opieki społecznej.
e-PGF Program Partnerski (wcześniej pod nazwą Zdrowy Wybór) skupia już blisko 750 aptek niezależnych. W ciągu ostatnich 2 lat grupa awansowała z 5. na 3. lokatę w rankingu sieci wirtualnych.
Opracowano na podstawie webinaru Uniwersytetu e-PGF „Rynek apteczny w Polsce. Wczesne podsumowanie 2021. Perspektywy 2022”. Dziękujemy Magdalenie Marciniak (IQVIA) za udział w webinarze i udostępnienie opracowania.
