I Forum Farmacji Aptecznej. Platforma dyskusji i szkolenia za 24 punkty

O nowej inicjatywie konferencyjno-szkoleniowej podejmującej tematykę nowoczesnej opieki farmaceutycznej rozmawiamy z dr hab. Bożeną Karolewicz, Prezes Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, oraz mgr farm. Pawłem Stelmachem, Prezesem Okręgowej Izby Aptekarskiej w Łodzi.

Jak narodził się pomysł zorganizowania I Forum Farmacji Aptecznej?

Bożena Karolewicz: Pomysł narodził się z potrzeby stworzenia platformy dyskusji farmaceutów na bieżące tematy z zakresu praktyki farmaceutycznej – opieki farmaceutycznej, usług farmaceutycznych, zagadnień z obszaru prawa, etyki, receptury aptecznej, problematyki wyrobów medycznych z ekspertami. Program został zaproponowany przez zespół ekspertów skupionych w Polskim Towarzystwie Farmaceutycznym, którzy uczestniczyli w pracach zespołów powoływanych przez Ministra Zdrowia do spraw opracowania projektu ustawy o zawodzie farmaceuty, ds. wypracowania rozwiązań w zakresie farmacji klinicznej, ds. standardów kształcenia w zawodzie farmaceuty, ekspertów konsultujących zmiany w programach specjalizacji we współpracy z konsultantami krajowymi. Chcielibyśmy, żeby ta konferencja była wydarzeniem realizowanym cyklicznie i podejmowała aktualne zagadnienia w bieżącej praktyce farmaceutycznej.

Paweł Stelmach: I Forum Farmacji Aptecznej jest inicjatywą wypracowaną wspólnie przez łódzki oddział Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, Okręgową Izbę Aptekarską w Łodzi oraz Polską Grupę Farmaceutyczną. Jest to nasze kolejne przedsięwzięcie wpisujące się w działalność na rzecz farmaceutów związane z rozwojem zawodowym. Z początkiem 2022 roku ruszył autorski program szkoleń dla farmaceutów z udziałem wykładowców akademickich wywodzących się w przeważającej części z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

I Forum należy do kategorii konferencji naukowych o najwyższej randze. Program konferencji obejmuje aktualne zagadnienia z zakresu opieki farmaceutycznej oraz rozległy obszar tematów istotnych dla każdego praktykującego farmaceuty. Warto zauważyć, że konferencja będzie odbywać się w formie stacjonarnej, co z punktu widzenia uczestników ma dodatkowy walor, gdyż umożliwia bezpośrednią dyskusję i wymianę poglądów.

A jak Okręgowa Izba Aptekarska w Łodzi realizuje działalność szkoleniową?

Paweł Stelmach: Oferta szkoleniowa jest jednym z celów działalności Okręgowej Izby Aptekarskiej w Łodzi. Wydarzenia, takie jak I Forum Farmacji Aptecznej, służące nieustannemu podnoszeniu kwalifikacji zawodowych, gwarantują utrzymanie mistrzostwa zawodowego na najwyższym poziomie i sprzyjają nałożonemu na farmaceutów obowiązkowi kształcenia ustawicznego.

Oferta szkoleniowa przygotowana przez samorząd zawodu farmaceuty jest bardzo rozległa. Po pierwsze, OIA w Łodzi rozwija i organizuje własne szkolenia. Staramy się promować zagadnienia, które są odpowiedzią na wyzwania opieki farmaceutycznej wchodzącej szerokimi drzwiami do aptek. Korzystamy także z kursów szkoleniowych proponowanych przez samorządowe portale edukacyjne oraz przez inne izby aptekarskie lub wyspecjalizowane – na przykład w zagadnieniach recepturowych – firmy farmaceutyczne. Oferta jest bogata. Członkowie naszej Izby mają w czym wybierać.

W jakich formach aktywności Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne zamierza współtworzyć nowoczesną opiekę farmaceutyczną w Polsce?

Zgodnie z art. 4 Ustawy o zawodzie farmaceuty, wykonywanie zawodu farmaceuty ma na celu ochronę zdrowia pacjenta oraz ochronę zdrowia publicznego i polega na przede wszystkim na sprawowaniu opieki farmaceutycznej, udzielaniu usług farmaceutycznych, wykonywaniu zadań zawodowych. Rolą towarzystwa naukowego jest przede wszystkim udział w opracowaniu standardów praktyki zawodowej farmaceutów opartych na dowodach naukowych, dostarczanie eksperckiej wiedzy opartej na dostępnych aktualnych dowodach, potrzebnej w procesie kształtowania skutecznej i wydajnej polityki opieki zdrowotnej, wydawanie opinii i rekomendacji w inicjatywach podejmowanych przez władze państwowe, samorząd zawodowy i inne instytucje.

W tym momencie zespół Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego przygotował „Wytyczne Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego dotyczące prowadzenia świadczenia zdrowotnego – przegląd lekowy”, które będą ogólnie dostępnym dokumentem.

Jaka powinna być rola opieki farmaceutycznej w praktyce aptek ogólnodostępnych w Polsce?

Bożena Karolewicz: Pacjenci oczekują i potrzebują w systemie opieki zdrowotnej profesjonalisty, do którego mogą zwrócić się z pytaniami, wątpliwościami i problemami dotyczącymi stosowanych przez nich leków. Przede wszystkim rolą opieki farmaceutycznej jest zwiększenie korzyści związanych ze stosowaniem leków przez pacjenta. To dzięki szeroko świadczonym usługom opieki farmaceutycznej pacjenci mają szansę na bezpieczną i skuteczną farmakoterapię opartą na wykorzystaniu kompetencji zawodowych farmaceutów w wykrywaniu i rozwiązywaniu problemów lekowych ujawnionych w czasie farmakoterapii. Jedną z najbardziej rozpowszechnionych obecnie, specjalistycznych usług z obszaru opieki farmaceutycznej jest przegląd lekowy – usługa która chcielibyśmy, by była świadczeniem realizowanym ze środków publicznych.

Wykonywanie przeglądu lekowego to umiejętność, do której farmaceuci zostali przygotowani podczas studiów, w ramach szkoleń specjalizacyjnych lub ciągłych, teraz pozostaje im już tylko rozpocząć pracę nad pogłębianiem własnych kompetencji w tym zakresie, a najlepszym sposobem jest rozpoczęcie realizacji tej usługi dla własnych pacjentów. Jako środowisko jesteśmy przekonani, że opracowane wytyczne ułatwią w praktyce farmaceutom prowadzenie opieki farmaceutycznej w codziennej praktyce, co przyczyni się do poprawy efektywności i bezpieczeństwa farmakoterapii pacjentów, bo to kluczowa rola wdrażanych usług opieki farmaceutycznej.

Jestem przekonana, że I Forum Farmacji Aptecznej będzie miejscem wymiany doświadczeń odnośnie do formy już realizowanych usług opieki farmaceutycznej, jak również dyskusji o bieżących aspektach prawnych i etycznych w pracy farmaceuty. Cenna sesja dotyczy receptury, w tym problematyki medycznej marihuany czy wyrobów medycznych. Serdecznie zapraszam do udziału w Forum.

Paweł Stelmach: Rolę opieki farmaceutycznej definiuje ustawa o zawodzie farmaceuty. Opieka farmaceutyczna zyskała status świadczenia zdrowotnego. I dobrze, albowiem zawód farmaceuty jest samodzielnym zawodem medycznym, o czym przed ustawą o zawodzie farmaceuty jakby zapomniano. Zakres opieki farmaceutycznej obejmuje zadania do wykonywania, których wcześniej farmaceuci nie mieli upoważnienia, pomimo olbrzymiej wiedzy wyniesionej ze studiów oraz kwalifikacji praktycznych nabytych podczas pracy z pacjentami. Ten etap swoistego marnowania potencjału wiedzy mamy, na szczęście, już za sobą. Wraz z uchwaleniem ustawy o zawodzie farmaceuty do aptek zawitało „nowe życie”. W pierwszej kolejności aptekarze nabędą uprawnienia do wykonywania przeglądów lekowych, gdyż zakończył się pilotażowy program przeglądów lekowych. Obecnie trwa etap ewaluacji. Oczekujemy na raport z przebiegu tego pilotażu, gdyż będzie on podstawą do dalszych decyzji, w tym związanych z finansowaniem przez NFZ czynności wykonywanych w ramach przeglądu lekowego.