Pilotaż przeglądów lekowych z sukcesem

Według zapowiedzi wiceministra zdrowia Macieja Miłkowskiego wyniki fazy wykonawczej pilotażowego projektu przeglądów lekowych dają nadzieję na wprowadzenie nowej usługi farmaceutycznej do koszyka świadczeń gwarantowanych jeszcze w 2023 roku. Koordynatorzy i realizatorzy pilotażu mają powody do zadowolenia. Efekty pilotażu to spadek wielolekowości, wyraźna poprawa samopoczucia wśród pacjentów i akceptacja usługi ze strony lekarzy.

Cieszę się, że farmaceuci – realizatorzy naszego pilotażu – zdecydowali się stanąć do tego wyzwania. Nie było ono proste, ale pomimo trudnych warunków dla pilotażu mogę powiedzieć, że odnieśliśmy sukces. Udało się nam doprowadzić do przeglądów lekowych u 850 bardzo trudnych pacjentów zmagających się z wielochorobowością – podkreśliła dr hab. Agnieszka Neumann-Podczaska, koordynator ministerialnego pilotażu przeglądów lekowych, adiunkt w Pracowni Geriatrii Katedry i Kliniki Medycyny Paliatywnej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.

Przegląd lekowy zmniejsza liczbę interakcji

To, co udało się w pilotażu dowieść, to istotny statystycznie spadek wielolekowości ze średniego poziomu 16,3 produktów wykorzystywanych przed przeglądem lekowym do 13,7 produktów po przeglądzie. – Za sukces należy uznać to, że farmaceutom udało się zmniejszyć liczbę wykorzystywanych przez pacjentów preparatów średnio o ponad dwa produkty. To ważne z punktu widzenia powikłań, bowiem spadająca wielolekowość powoduje zmniejszenie liczby niepożądanych interakcji lekowych, a także zmniejszenie ryzyka hospitalizacji wynikającej z wielolekowości – wskazała ekspertka. Dodała również, że według przygotowywanych przez farmaceutów indywidualnych planów opieki farmaceutycznej średnia liczba wykrytych problemów lekowych u jednego pacjenta wyniosła 7,1. – U rekordzisty udało się wykazać aż 42 problemy lekowe – podkreśliła Agnieszka Neumann- Podczaska.

Grzechy zbędnej terapii i niewłaściwych leków

Najczęściej wykrywanymi podczas pilotażu problemami lekowymi były: zbędna terapia, działania niepożądane, niewłaściwy preparat (według standardów poprawności farmakoterapii) czy interakcje. Zdaniem koordynatorki bardzo ważna była także reakcja farmaceutów na stan nieleczony.

– Warto również zwrócić uwagę na wyniki wskaźnika dotyczącego liczby dolegliwości u pacjenta. W wyniku przeglądów udało nam się uzyskać istotny statystycznie spadek ze średniej 4,1 dolegliwości przy pierwszej wizycie do 2,8 po interwencji farmaceuty, lekarza oraz reakcji pacjenta – wylicza Agnieszka Neumann-Podczaska. Co więcej, aż 83% pacjentów uczestniczących w przeglądzie lekowym zadeklarowało na koniec ogólną poprawę samopoczucia, a 68,3% oceniło, że po przeglądzie odczuło zmniejszenie wcześniej występującego bólu.

– Poprawę uzyskano również w kontekście wskaźnika obejmującego liczbę interakcji lek–lek, które z poziomu 1,7 spadły po interwencji farmaceuty i lekarza do 0,6. W końcu aż 93,8% pacjentów uczestniczących w pilotażu uznało, że rekomendacje wynikające z dokonanego przeglądu lekowego zwiększyło poziom ich wiedzy o przyjmowanych preparatach i zwiększyło bezpieczeństwo przyjmowania tych preparatów – wskazała koordynator.