Przegląd lekowy: pierwsze wnioski z pilotażu
Najczęściej wykrywane problemy
1 czerwca 2022 r. był dniem, kiedy pierwsi pacjenci usiedli w pokojach do konsultacji z farmaceutami w ramach pilotażu przeglądu lekowego. Obserwacje i wnioski jednoznacznie pokazują, że ten dzień był wielkim sukcesem. Relacjonując „rozruch” pilotażu prof. Agnieszka Neumann-Podczaska mówiła, że pacjenci przyszli na konsultacje z wielkimi torbami leków. Oceniła też, że uczestnicząca w pilotaż grupa pierwszych 114 osób potwierdziła tezę, że polscy pacjenci w wieku senioralnym są zazwyczaj zagubieni we własnej farmakoterapii, nie rozumieją zasad przyjmowania poszczególnych leków i często przyjmują leki wchodzące ze sobą w niepożądane interakcje. Niezwykle często wykrywanym problemem była zbędna farmakoterapia. Średnia wieku osób poddanych przeglądowi to 75 plus. Najstarszy pacjent liczył 104 lata, a najmłodsza pacjentka miała 36 lat. Drugim zdiagnozowanym po zbędnej farmakoterapii problemem okazały się niepożądane działania leków, kolejnymi natomiast interakcje lekowe oraz niestosowanie się pacjentów do zaleceń lekarzy i farmaceutów.
W Polsce jest ogromna skala samoleczenia. Istnieje problem reklam produktów, zwłaszcza suplementów diety. Pacjent jest zagubiony w dużej liczbie informacji i potrzebuje na tej drodze przewodnika i edukacji.
Współpraca lekarza i farmaceuty
Jak podkreślają prof. Katarzyna Wieczorowska-Tobis i prof. Agnieszka Neumann-Podczaska, w przeglądzie lekowym farmaceuta staje jako ekspert wspierający przy lekarzu. To dobry, zgrany duet wykorzystujący i szanujący nawzajem swoje kompetencje. Od farmaceuty przegląd lekowy wymaga indywidualnego podejścia do pacjenta i szczegółowej konsultacji farmaceutycznej. To inna konsultacja niż lekarska. Farmaceuta bierze do ręki lek stosowany przez pacjenta i zadaje wszystkie możliwe pytania. Oczekujemy i spodziewamy się, że zobaczy historię tego leku, całe tło stosowanej terapii i skieruje do lekarza rodzinnego swoją rekomendację.
W programie pilotażowym przeglądów lekowych korzystamy z doświadczeń zagranicznych, ale nie kopiujemy ich. Musimy przeprowadzić polski pilotaż, skuteczny w naszych realiach i naszym systemie. Wiemy z doświadczeń międzynarodowych, że ważne jest wyznaczenie standardów i trzymanie poziomu.
Przegląd lekowy jako jedno z gwarantowanych świadczeń medycznych?
Przegląd lekowy powinien niejako współpracować ze wszystkimi koszykami świadczeń medycznych z uwagi na jego olbrzymią efektywność. W efekcie przeglądu lekowego zmniejsza się liczba przyjmowanych leków, czyli zmniejsza się koszt leczenia. Pierwszy etap pilotażu wykazał m.in. duży problem z niestosowaniem się pacjentów do zaleceń, np. rzucenia palenia. Ministerstwo Zdrowia chce, aby przegląd lekowy był dostępny dla każdego z pacjentów. Narodowy Fundusz Zdrowia docelowo ma pokrywać jego koszty jako jednego z elementów koszyka świadczeń gwarantowanych. Takie są plany ministerstwa, które w następstwie sukcesu programu pilotażowego przeglądów lekowych rozpocznie prace nad stworzeniem procedur ich wdrożenia.
W przeglądzie lekowym farmaceuta staje jako ekspert wspierający przy lekarzu. To dobry, zgrany duet wykorzystujący i szanujący nawzajem swoje kompetencje.
Przegląd lekowy winien być docelowo przeprowadzany systematycznie raz lub dwa razy do roku. Korzyści systemowe to przede wszystkim wysoka kosztoefektywność. Korzyści dla pacjenta to jego zdrowie i bezpieczeństwo. Korzyści dla lekarza i farmaceuty to poszerzenie wiedzy i doświadczenia na podstawie wzajemnych kompetencji.
Jak w trakcie debaty ocenił minister Maciej Miłkowski, uwzględniając czas potrzebny na sformułowanie końcowych wniosków z pilotażu oraz następnie prace legislacyjne, należy spodziewać się wprowadzenia przeglądów lekowych do koszyka gwarantowanych świadczeń medycznych w roku 2024.
