Zmiana pór roku problemy ze snem i trawieniem – jak sobie z nimi radzić?

Jesień już na dobre rozgościła się wśród nas. Jest widoczna nie tylko w przyrodzie, ale też ma wpływ na nasze samopoczucie i aktywność. I choć dużo mówi się ostatnio o rytmach biologicznych, to nadal mało kto zwraca uwagę na to, jak duży wpływ na nasze życie ma zmiana pór roku. Niższe temperatury, większe zachmurzenie, zmieniające się natężenie światła słonecznego w ciągu roku oddziałują na pracę wielu narządów w organizmie człowieka. Zwiększa się tempo wydzielania melatoniny, która ma wpływ na regulację snu i rytm pracy układu pokarmowego. To wszystko sprawia, że możemy mieć problemy ze snem, ale też z trawieniem. Jak zatem zmienia się fizjologia układu pokarmowego jesienią i zimą, jak dostroić nasz zegar biologiczny?

Wpływ pór roku na układ pokarmowy

Praca układu pokarmowego jest regulowana pośrednio przez tarczycę. To dlatego w okresie wiosennym efekty odchudzania przychodzą znacznie łatwiej. W tym czasie wzrasta bowiem stężenie jodu w organizmie, wydajniej pracuje tarczyca, a wydzielane przez nią hormony przyspieszają metabolizm (w tym spalanie tłuszczu). W miesiącach jesienno-zimowych natomiast tarczyca produkuje mniej hormonów, metabolizm komórkowy wyhamowuje, a zaczyna się gromadzić podskórna tkanka tłuszczowa.

W tym okresie spada również nasza aktywność na świeżym powietrzu, więc jest to dodatkowy czynnik zwiększający ryzyko pojawienia się nadwagi w tym czasie. Spadające natężenie światła niesie za sobą powolnienie produkcji witaminy D3, a krótszy dzień sprzyja pojawieniu się sezonowej choroby afektywnej (ang. SAD – seasonal affective disorder). Jednym z objawów SAD jest kompulsywne przejadanie się pod wpływem gorszego nastroju. Za pomocą pustych kalorii organizm stara się również podnieść poziom dopaminy i serotoniny, których stężenia spadają w okresie od września do kwietnia.

Krótszy dzień sprawia, że w miesiącach zimowych zwiększa się tempo wydzielania melatoniny. Ta z kolei ma wpływ nie tylko na regulację snu, ale również na rytm pracy układu pokarmowego.

Wsparcie dla organizmu w okresie jesienno-zimowym

Chcąc zachować zdrowie przez cały rok, powinniśmy zadbać w pierwszej kolejności o dobrze zbilansowaną kalorycznie, ale również jakościowo dietę oraz ruch na świeżym powietrzu. Umiarkowana aktywność fizyczna w połączeniu z dietą pozwoli przetrwać okres wolniejszego metabolizmu.

W tym okresie jesienno-zimowym wskazane jest również wspieranie układu pokarmowego bezpiecznymi surowcami ziołowymi. Wśród warto wymienić:

• kurkumę,
• olejek miętowy,
• ekstrakt z karczocha,
• wyciąg z czarnej rzodkwi
• biedrzeniec anyż,
• owoc kminku,
• owoc kolendry,
• kardamon.

Surowce te w większości przypadków działają żółciotwórczo i żółciopędnie – dzięki czemu wspierają trawienie tłuszczów i funkcjonowanie woreczka żółciowego, którego praca jest zintensyfikowana na skutek świątecznego przejadania się.

Część surowców zawiera związki goryczkowe, które z kolei nasilają produkcję kwasów żołądkowych oraz poprawiają trawienie. W jesiennym kontrolowaniu wagi z pomocą przyjść mogą również surowce o działaniu przyspieszającym metabolizm – wyciąg ze skórki pomarańczy gorzkiej, liść ostrokrzewu paragwajskiego (Yerba mate).
Polecając pacjentowi konkretny preparat, warto mieć na uwadze jakość i skuteczność danego surowca. W swoich rekomendacjach należy więc wybierać te suplementy ziołowe, które posiadają wyciągi standaryzowane na zawartość konkretnej substancji czynnej. Ważna jest również postać stosowanego suplementu – niektórzy wolą przyjmować tabletki czy kapsułki z ekstraktem, a innym w budowaniu dobrych nawyków pomoże picie naparów ziołowych zamiast herbaty czy kawy. To również ważny aspekt mający wpływ na zakres i czas przestrzegania zaleceń przez pacjenta.