Leki stosowane w niedokrwistościach
Niedokrwistość to stan patologiczny, w którym liczba krwinek czerwonych i ilość krążącej we krwi hemoglobiny nie wystarcza do prawidłowego utlenowania tkanek obwodowych.
Różne oblicza niedokrwistości
Na podstawie analizy objętości krwinki czerwonej (średnia objętość krwinki czerwonej – MCV, mean corpuscular volume) można wyróżnić:
- anemię makrocytową
(MCV >100 fl): niedobór żelaza, niedokrwistość syderoblastyczna, talasemie, niedokrwistość typu przewlekłej choroby;
- anemię mikrocytową
(MCV < 80 fl):
a. pierwotne uszkodzenie szpiku: niedokrwistość plastyczna, osteomielofibroza,
b. wtórne uszkodzenie szpiku kostnego: uremia, zaburzenia endokrynologiczne, niedokrwistość chorób przewlekłych;
- anemię normocytową
(MCV 80–100 fl):
a. niedokrwistości megaloblastyczne: niedobór witaminy B12 i/lub kwasu foliowego, niedokrwistości polekowe, zespół mielodysplastyczny,
b. niedokrwistości niemegaloblastyczne: choroby wątroby, niedoczynność tarczycy.
Przyczyny niedokrwistości
Przyczyny niedokrwistości uwzględniające parametr MCV zostały przedstawione w Tabeli 1.
Niedokrwistość można także podzielić w zależności od mechanizmów patogenetycznych. Według takiego kryterium można wyróżnić:
- niedokrwistość związaną z zaburzeniami produkcji erytrocytów:
a. niedoborową: z niedoboru żelaza (syderopeniczna), z niedoboru witaminy B12 lub kwasu foliowego (megaloblastyczna);
b. inne: niedokrwistość aplastyczna (czystoczerwonokrwinkowa lub aplazja szpiku), niedokrwistość syderoblastyczna, niedokrwistość chorób przewlekłych, hemoglobinopatie, niedokrwistość z wyparcia w przebiegu zespołów mielo- i limfoproliferacyjnych;
- niedokrwistość związaną z utratą krwi;
- niedokrwistość związaną ze skróceniem czasu przeżycia erytrocytów:
a. wrodzone defekty wewnątrzkrwinkowe: enzymopatie (niedobór kinazy pirogronianowej), defekty błonowe (sferocytoza wrodzona, eliptocytoza wrodzona), hemoglobinopatie (niedokrwistość sierpowatokrwinkowa), talasemie,
b. defekty zewnątrzkrwinkowe: immunohemoliza (auto- i alloimmunologiczna), mikroangiopatia, hipersplenizm, drobnoustroje, czynniki chemiczne.